Herb suwerennego księcia śląskiego z herbarza szlachty śląskiej (1847) – wikipedia.org
ŚLĄSK NA PRZESTRZENI WIEKÓW
Dostępne opracowania naukowe i źródła historyczne pozwalają na następujące przedstawienie w najmniejszym skrócie dziejów Śląska.
Celtowie (Bojowie) IV w. pne – II w. n.e.
Lugiowie, Wandalowie (Silingowie) II w. – VII w. n.e.
Słowianie od poł. VII w.
Rzesza Wielkomorawska od 875 r. do 905 r. (Świętopełk I)
Państwo Przemyślidów Wratysław I 915 – 990 r.
Państwo Piastów Mieszko I ok.. 990 r. (Dagomue iudex)
Dzielnica dziedziczna synów Władysława II Wygnańca 1163
Lenno Czech, rozbicie dzielnicowe (1327 – 1526)
Pod władzą Habsburgów 1526 r.
Częścią Królestwa Prus 1740 r.
Śląsk powrócił w granice Polski 1945 r.
Plemiona Słowian na ziemiach śląskich. Opracował Bogusław Kaczmarski.
Więcej o Śląsku i Księstwie Legnickim na starych mapach.
ETYMOLOGIA NAZWY ŚLĄSK
ŚLĄSK – to po nim Ślęza, od starosłowiańskich „ślęp, ślęg, ślęga” co oznacza: w gwarze śląskiej, śląpać (płakać, mieć mokre oczy) też: „wilgotny, podmokły teren”. Związek: Śląsk ze Ślęzą i rzeką Ślęza.
ŹRÓDŁA: Geograf Bawarski – 845 r. (Sleenzane civitates), Dokument praski – 1086 r. („Zlasane”), Gall Anonim – ok. 1114 r. (provincia Wratislaviensi), Kronika Cosmasa – 1163 r. „Slesko”
Herb Piastów dolnośląskich – herb dynastii Piastów, rządzących księstwami Dolnego Śląska. Stanowiła go tarcza herbowa o złotym polu z czarnym orłem ze srebrną przepaską sierpową biegnącą przez skrzydła i pierś orła, która była zwieńczona krzyżem. Herb ten z czasem stał się godłem całego Dolnego Śląska. Symbolizuje Śląsk w herbach wielu jednostek administracyjnych, a także miast i gmin. Orzeł nie był ukoronowany, jednakże w późniejszych stylizacjach herbów związanych z regionem dodawano na głowie złotą koronę.
HERALDYKA (niem.), nauka pomocnicza historii badająca początki, rozwój, znaczenie prawne oraz zasady kształtowania plastycznego herbów. Posługuje się archaicznym językiem – blazonowanie(m) (fr. blason – herb) – opis herbu zgodny z zasadami heraldyki, gdzie jednym z istotnych elementów jest właściwe kładzenie barw – tynktur.
Źródło: NAUKI POMOCNICZE HISTORII Józef Szymański PWN Warszawa 1976
INSYGNIA SYMBOLE i HERBY POLSKIE Alfred Znamirowski Świat Książki Warszawa 2003
HERBY (niem.), ustalone wg określonych reguł oznaki osób, rodzin, korporacji, miast, państw.
Źródło: ENCYKLOPEDIA POWSZECHNA PWN Warszawa 1984
HERB jawi się jako wytwór określonej grupy ludzi, znak własnościowy, barwny element dekoracyjny, urzekający grą form i kolorów. To znak algebraiczny, herb to cały język dla tego, kto potrafi go odszyfrować.
Źródło: ALFABET HERALDYCZNY Paweł Dudziński Wyd DIOGENES Warszawa 1997
Półksiężyc i krzyż to pierwsze potwierdzone źródłowo godło Piastów śląskich znane jest z pieczęci Henryka I Brodatego z lat 1202/3-1234. Jedna z tez wiązała znak Henryka Brodatego z wyprawą krzyżową w roku 1147, w której miał uczestniczyć Władysław II Wygnaniec. Genezę godła księcia Henryka próbowano m.in. łączyć z bardzo rozpowszechnionym wśród Słowian kultem księżyca oraz związanymi z nim wierzeniami. Gumowski zaś uważał ten znak za godło dewocyjne, którego najstarszym i najważniejszym elementem był krzyż. Funkcja tego znaku jest czytelna, był on osobistym znakiem wojskowo-rozpoznawczym Henryka Brodatego. W tym charakterze widnieje on na tarczy książęcej, a niewątpliwie występował też na jego sztandarze wojskowym, na co wskazuje prostota rysunku tego godła.
Orzeł był drugim godłem Piastów śląskich, które pojawiło się na ich pieczęciach na początku XIII stulecia. Ten Król ptaków już w starożytności miał znaczenie alegoryczne. Zajmował on szczególne miejsce wśród godeł heraldycznej Europy. Dla Babilończyków i Persów był uosobieniem boskiej potęgi, symbolem wspaniałomyślności, siły, odwagi i sprawiedliwości, atrybutem Zeusa w Grecji i Jowisza w Rzymie jako znak ich najwyższej władzy. Z czasem stał się symbolem świeckiej potęgi. Orzeł piastowski przyjęty został jako wytwór kultury łacińskiego średniowiecza, w kręgu której znalazła się Polska od X wieku. Początkowo był to znak osobisty poszczególnych książąt, później w wieku XIII przekształcił się w rodowe godło dynastii Piastów, dzięki czemu utrzymali oni więzy rodzinne, świadomość pochodzenia ze wspólnego pnia. Sięgnięcie Piastów po jedno z najważniejszych mobiliów heraldycznych średniowiecza nie było przypadkowe. Mając świadomość przynależności do jednej z najstarszych i w niedalekiej przeszłości liczących się dynastii europejskich, podkreślili ów fakt przez wybranie godła odpowiadającego ich ambicjom. Orzeł przedstawiał bowiem bogatą treść ideologiczną, a najważniejsze było, że stał się powszechnie uznanym symbolem najwyższej władzy świeckiej, niezależności i suwerenności.
Szachownica jako trzecie godło Piastów w heraldyce książąt legnickich pojawia się najpierw jako klejnot na pieczęci pieszej z lat 1310 – 1311 Bolesława III i contrasigillum z lat 1309-1313, natomiast jako godło zaistnieje dopiero w kilkanaście lat później na pieczęci Wacława I – starszego syna Bolesława III w tzw. herbie skwadrowanym.
Orzeł z przepaską i krzyżem pojawił się najwcześniej u księcia Konrada I oleśnickiego w latach 1312-1313. Najbardziej trwałym elementem tego godła w ciągu wielowiekowej historii herbu Piastowiczów dolnośląskich stała się przepaska półksiężycowa na piersi orła.
Orzeł z przepaską często był umieszczany na monetach, awersie lub rewersie, wspólnie z tarczą skwadrowaną. Szczególnie chętnie sięgały po niego trzy ostatnie pokolenia książąt legnicko-brzeskich, w tym Jan Chrystian, Jerzy Rudolf czy Jerzy Wilhelm. Aby odróżnić go od godła używanego przez władze cesarskie, a zarazem podkreślić jego piastowski charakter, nad głową ptaka umieszczono mitrę.
Źródło :HERALDYKA PIASTÓW ŚLĄSKICH Małgorzata Kaganiec Wyd. Muzeum Śląskie w Katowicach 1992
Analizując dzieje Dolnego Śląska na przestrzeni Milenium, prześledzić można jak wyraźnie zachodzące tu procesy historyczne mają swoje odzwierciedlenie w heraldyce. Ewolucję w tej dziedzinie sztuki można odczytać na przykładzie zmian herbu księstwa śląskiego, legnickiego czy legnicko-brzeskiego na tle przetasowań personalnych na tronie władców terytorialnych, kiedy byli suwerenami, a kiedy ciążyła nad nimi obca zwierzchność. Dla przykładu podaję tu kilka istotnych, epokowych dat:
– 1138 r. Rozbicie dzielnicowe Polski, rozdrobnienie feudalne było procesem ogólnoeuropejskim.
– 9.04.1241 r. Henryk II Pobożny zatrzymał pochód nawały mongolskiej, oddając życie w obronie ojczyzny.
– 9.05.1329 r. książę Legnicy Bolesław III złożył hołd lenny przed czeskim królem Janem Luksemburskim.
– 29.08.1526 r. po klęsce pod Mohaczem Korona Czeska wraz z nią Śląsk przeszły pod władzę Habsburgów.
– 21.11.1675 r. umiera Jerzy Wilhelm książę legnicko-brzesko-wołowski, ostatni z dynastii Piastów.
-1740 r. po zwycięskiej wojnie Fryderyka II z habsburską Austrią Śląsk stał się częścią Królestwa Prus.
-1945 r. po sześciu wiekach, w wyniku II wojny światowej Śląsk powrócił w granice Polski.
Wybrał i opracował Henryk Kułak
Legnica 21 stycznia 2017 r.
NIEKTÓRE Z HERBÓW KSIĄŻĄT DOLNOŚLĄSKICH
Od lewej:
* herb Henryka II „Pobożnego” (*1196/1207 †1241) księcia wrocławskiego, krakowskiego i wielkopolskiego, wg wizerunku na nagrobku * herb Henryka V „Grubego” (*1245/50 †1296) księcia jaworskiego, legnickiego i wrocławskiego oraz jego synów : Henryka VI „Dobrego” (*1294 †1335) księcia wrocławskiego i Władysława (*1296 †po 1352) księcia legnickiego * herb Bolesława III „Rozrzutnego” (*1291 †1352) księcia legnickiego i brzeskiego oraz jego syna Ludwika I (*1313/21 †1398) księcia brzeskiego * herb braci : Ruperta I (*1340/47 †1409), Wacława II (1348-1419), Bolesława IV (*1349/52 †1394) i Henryka VIII (*1350/59 †1398) książąt legnickich
Źródło:
http://herbypolskie.strefa.pl/herbarz_MC/Slask.htm
Wizerunki herbów Piastów Śląskich opracował Michał Czechowski na podstawie publikacji :
– „Heraldyka Piastów Śląskich 1146-1707”, Małgorzata Kaganiec, wydawnictwo : Muzeum Śląskie w Katowicach, Katowice 1992 r.,
– „Książęta, pieczęcie i władza. Studium ze sfragistyki Piastów legnicko-brzeskich”,
Ilona Matejko-Peterka, Wydawnictwo DiG, Warszawa 2016 r.
GENEALOGIA PIASTÓW
MONUMENTUM PIASTEUM
W Monumentum Piasteum, legnickiej nekropolii ostatnich książąt piastowskich i zarazem panteonie całej dynastii piastowskiej znajduje się łaciński napis, który w przekładzie na polski brzmi:
Bogu, Opiekunowi szczątków i pobożnym cieniom Domu Piastowskiego ten pomnik poświęcono, który wziął początek z Piasta w roku 775 ery Chrystusowej, dał Sarmacji 24 królów i licznych panujących Śląskowi 123 książąt, kościołowi 6 arcybiskupów i biskupów, Północy religię, naukę, urządzenia państwowe, świątynie, szkoły, miasta, zamki i mury obronne, dzięki władcom pobożnym, szlachetnym, świętym, dzielnym i łaskawym. Germanię ocalił od nawały tatarskiej, który na Chrystianie najlepszym i jego synu Jerzym Wilhelmie ostatnim, lecz w zasługach najpierwszym dnia 21 listopada 1675 roku przy wielkim żalu Ojczyzny, Europy i cesarza równo po dziewięciu stuleciach skończył się i zasłużył, aby Ludwika, księżna anhalcka, ostatnia matka Piastów pomnik ten zbudowała przodkom i pradziadom, jako też potomnym, małżonkowi, synowi, sobie i pozostałej córce Karolinie księżnej holsztyńskiej roku Chrystusowego 1679, płacząc nad urnami tych, z których każdy mając cnotę za herolda, a świat Północy za pomnik niczego by nie potrzebował, gdyby wcześniej od głazów nie milkło zapomnienie i niewdzięczność śmiertelnych.
Genealogia Piastów legnicko-brzeskich, poniżej drzewo genealogiczne Piastów.
Sarkofag Jerzego Wilhelma, ostatniego Piasta śląskiego.
Mauzoleum Piastów w Legnicy.
Czytaj więcej: Jerzy Wilhelm Mauzoleum
MAUZOLEUM PIASTÓW ZACHWYCA
Zakończył się drugi etap prac konserwatorskich
w Mauzoleum Piastów Śląskich w Legnicy.
Szczegóły w relacji.
KSIĘSTWO LEGNICKIE 1248-1918
PIASTOWIE
Księstwo wydzielone z dzielnicy wrocławskiej
KSIĘSTWO LEGNICKIE
Bolesław I „Wysoki, Przystojny”
książę legnicki od 1179 lub 1180 roku do 1080 lub 1190 roku
Konrad I książę legnicki od między 8 lipca a 4 września 1248 roku do 1249 roku Anna Przemyślidówna regentka śląska od 9 maja 1241 roku do czerwca 1242 roku
Władysław książę legnicki od 1248 roku do 1249 roku
Bolesław II „Rogatka” książę legnicki od 1248 roku do 1278 roku
Henryk V „Brzuchaty” książę legnicki od 1278 roku do 1296 roku
Bolesław III „Hojny, Rozrzutny” książę legnicki 22 lutego 1296 roku do 20 na 21 kwietnia 1352 roku Elżbieta Kaliska regentka Księstwa legnocko-wrocławska od 22 lutego 1296 roku do 28 września 1304 roku Bolko I „Surowy” regent Księstwa legnicki od 1296 roku do 9 listopada 1301 roku Jan III Romka regent Księstwa legnicko-wrocławskiego od 9 listopada do 19 listopada 1301 roku Henryk z Wierzbna regent Księstwa legnicko-wrocławskiego od 19 listopada 1301 roku do 1303 roku Wacław Przemyślid regent Księstwa legnicko-wrocławski od 8 stycznia 1303 roku
do 21 czerwca 1305 roku
Władysław książę legnicki od 4 sierpnia 1306 roku do 1312 roku usunięty
Ludwik I książę legnicki od 1342 roku do 1346 roku między sierpniem a 3 września
Wacław I książę legnicki od 1342 roku [przed 10 października] do 2 czerwca 1364 roku
Ruprecht I książę legnicki od 2 czerwca 1364 roku do stycznia 1409 roku
Wacław II książę legnicki od 2 czerwca 1364 roku do 30 grudnia 1419 roku
Bolesław IV książę legnicki od 2 czerwca 1364 roku do 3 lub 4 marca 1394 roku Ludwik I regent Księstwa legnickiego od 2 czerwca 1364 roku do 1373 roku
Henryk VIII książę legnickie od 1373 roku do 12 grudnia 1398 roku
KSIĘSTWO LEGNICKO-BRZESKIE
Ludwik II książę legnicki od 1418 roku do 30 kwietnia 1436 roku Henryk IX książe legnicki od 1399 roku do 1400 roku, regent księstwa legnickiego od 1404 roku do 1405 roku Elżbieta Hohenzollern regentka legnicko-brzeska od 30 kwietnia 1436 roku do 30 na 31 października 1449 roku
KSIĘSTWO LEGNICKIE
1449-1454 – Legnica włączona do korony czeskiej
Fryderyk I książę legnicki od 15 stycznia 1454 roku do 9 maja 1488 roku
Jan II książę brzesko-legnicki od 9 maja 1488 roku do 6 marca 1495 rokuJerzy von Stein pełnomocnik dla Dolnego Śląska od 1475 roku do 1490? roku
Fryderyk II książę legnicki od 9 maja 1495 roku do 17 października 1547 roku, namiestnik Dolnego Śląska od 9 kwietnia 1516 roku do 1528 roku Ludmiła Podiebradówna regentka legnicko-brzeska od 9 maja 1488 roku do 3 kwietnia 1498 roku Fryderyk III książę legnicki od 1547 roku do 1559 roku i od 1551 roku do 1556 roku, usunięty (zm. 1570)
Henryk XI książę legnicki od 22 września 1551 roku (formalnie do 1557 roku, faktycznie od 25 grudnia 1559 roku) do 3 marca 1588 rokuZygmunt von Gersdorf starosta Księstwa legnickiego
Fryderyk IV książę legnicki od 15 grudnia 1570 roku do 27 marca 1596 roku Jerzy II „Wspaniały, Pobożny, Czarny” regent Księstwa legnickiego od 22 września 1551 roku do około 1557 roku
KSIĘSTWO LEGNICKO-BRZESKIE
Joachim Fryderyk książę oławski od 1586 roku do 1602 roku (bez okresu 1592-1594), do 1592 współrządy z bratem, od 1595 w Brzegu, od 1596 w Legnicy) Jan Jerzy współrządy z bratem od 1586 roku do 1592 roku Anna Maria Anhalcka regentka od 1602 roku do 1605 roku Karol II z Podebradów regent od 1605 roku do 1609 roku Jerzy III książę brzeski od 1639 roku, współrządy
z braćmi Ludwikiem IV i Chrystianem, od 1653 roku wspólnie z braćmi w Legnicy, od 1663 roku ponownie wraz z Chrystianem w Legnicy.
Herb dostojny Księstwa Legnickiego Brama Odrzańska w Brzegu wg kompozycji Gerharda Hendrika z 1595 r.
(czytaj więcej)
KSIĘSTWO LEGNICKIE
Jerzy Rudolf książę legnicki od 1602 roku do 1653 roku, książę legnicki i złotoryjski od 1612 roku, książę chojnowski od 1616 roku (1633-1648 na wygnaniu – okupacja wojsk cesarskich,
choć formalnie Jerzy Rudolf sprawował dalej rządy) Ludwik IV książę brzeski, książę legnicki wraz z braćmi
od 1653 roku, w wyniku podziału w 1654 roku samodzielny książę legnicki do 1663 roku
KSIĘSTWO LEGNICKO-BRZESKIE
Chrystian wspólnie z braćmi w księstwie brzeskim od 1639 roku, książę legnicki od 1653 roku,
od 1654 roku w wyniku podziałuw Oławie i Wołowie, od 1663 roku z Jerzym III książę legnicki,
od 1664 roku samodzielnie w Brzegu i Legnicy do 1672 roku
Jerzy IV Wilhelm Piast
książę legnicko-wołowsko-brzeski od 28 lutego 1672 roku do 21 listopada 1675 rokuLudwika Anhalcka regentka w Legnicy i Brzegu od 1672 roku do 1680 roku (oprawia wdowia na Oławie
i Wołowie)
Połączenie księstwa legnicko-brzeskiego z domeną cesarską 1675-1680
HABSBURGOWIE
Leopold I książe legnicko-brzeski od 1675 roku do 5 maja 1705 roku
Józef I książe legnicko-brzeski od 5 maja 1705 roku do 17 kwietnia 1711 roku
Karol II książe legnicko-brzeski od 17 kwietnia 1711 roku 20 października 1740 roku
Maria Teresa książna legnicko-brzeska od 20 października 1740 roku do 29 listopada 1780 roku
Franciszk I Stefan Baudemont-Vaudémont-Lotaryński współregent w dziedzicznych ziemiach Habsburgów od 20 października 1740 roku do 18 sierpnia 1765 roku
HABSBURG-BAUDEMONT-VAUDÉMONT-LORRAINE
Józef II książę legnicko-brzeski od 29 listopada 1780 roku do 20 lutego 1790 roku
Leopold II książę legnicko-brzeski od 20 lutego 1790 roku do 1 marca 1792 roku
Franciszek książę legnicko-brzeski od 1 marca 1792 roku do 2 marca 1835 roku
DYNASTIA HARRACH
Augusta von Harrach zu Rohrau und Thannhausen księżna legnicka od 8 listopada 1824 roku do 5 czerwca 1873 roku
HABSBURG-BAUDEMONT-VAUDÉMONT-LORRAINE
Ferdynand IV książę legnicko-brzeski od 2 marca 1835 do abdykacji 2 grudnia 1848 roku
Franciszek Józef książę legnicko-brzeski od 2 grudnia 1848 roku do 21 listopada 1916 roku
Karol III książę legnicko-brzeski od 21 listopada 1916 roku do 11 listopada 1918 roku
(faktycznie do 1 kwietnia 1922 roku)
Otto tytularny książę legnicko-brzeski od 1 kwietnia 1922 roku do 1 stycznia 2007 roku
Karol IV tytularny książę legnicko-brzeski od 1 stycznia 2007 roku
Źródło: www.wladcy.myslenice.net.pl
OSTATNI PIAST ZAWITAŁ DO LEGNICY
Do legnickiego kościoła św. Jana Chrzciciela przybył 8 lutego książę Jerzy Wilhelm,
ostatni z rodu Piastów legnicko-brzeskich.
Oczywiście, chodzi tu o szczególną obecność, a mianowicie o obraz, który go przedstawia. Sam książę bowiem (ur. w 1660 r.) zakończył swe życie w 1675 r.po polowaniu w nadodrzańskich lasach pod Brzegiem. Przeżył więc raptem 15 lat i niestety na nim wygasła ostatnia z dziewięciu śląskich linii książęcych. Linia genealogiczna księcia sięgała Władysława II (1105-1159), a do jego przodków należeli m.in. Henryk I Brodaty i Henryk II Pobożny. Od 21 listopada ub.r. portret był już wystawiony w Muzeum Archidiecezjalnym we Wrocławiu. Obecnie (2017) znajduje się w Mauzoleum Piastów kościoła franciszkańskiego w Legnicy, gdzie został książę pochowany. Natomiast 21 listopada odwiedzi muzeum w Jaworze, gdzie dokonuje się konserwacji dzieła. W związku z projektem „Ratujemy dziedzictwo Piastów Śląskich. W 1050-lecie Chrztu Polski” obraz jest pokazywany w różnych miejscach. Wspomniany projekt realizowany jest przez Muzeum Archidiecezjalne we Wrocławiu – będące właścicielem obrazu oraz Muzeum Regionalne w Jaworze, gdzie dokonuje się konserwacji dzieła. Obraz, o którym mowa, pochodzi prawdopodobnie z galerii zamkowej w Oławie. Powstał około 1700 r., a jego autorstwo przypisano mistrzowi z Antwerpii Johannowi Claessensowi.
Przedsięwzięcie wspiera finansowo Fundacja Polska Miedź. Ma ono na celu przybliżenie mieszkańcom regionu dziedzictwa Piastów Śląskich będących w prostej linii potomkami Mieszka I, który w 966 r. wprowadził chrześcijaństwo w Polsce.Prezentacji obrazu towarzyszą okolicznościowe wykłady, koncerty muzyki barokowej oraz lekcje muzealne. W Legnicy, dzięki wykładowi pt. „Ostatni z rodu” historyka Mirosława Szkiłądzia, można było dowiedzieć się więcej o śląskich Piastach. Konserwatorka Teresa Chołubek-Spyt opowiedziała o kulisach renowacji obrazu. Celowo nie jest on odnowiony do końca, aby zobaczyć różnice przed i po konserwacji.
Źródło: niedziela.pl, e-legnickie.pl – Legnica 2017. Fotografia obrazu księcia po konserwacji udostępniona przez Muzeum Regionalne
w Jaworza za zgodą Muzeum Archidiecezjalnego we Wrocławiu.
Z CIEKAWYCH BIOGRAFII KSIĄŻĄT
Ludwik II książę legnicko-brzeski
1380/85-1436
To jedna z wielu barwnych postaci wśród książąt piastowskich, znany powszechnie ze swych zamiłowań podróżniczych.
W latach 1403-1405 bierze udział w (prywatnej) wyprawie do Ziemi Świętej. Ludwik zostaje uwięziony przez Saracenów. 25 XI 1405 r. odzyskanie wolności przez Ludwika, po zapłaceniu okupu w wysokości 4000 grzywien (6000 guldenów), zebranemu dzięki zaradności brata Henryka IX.
Ludwik II był założycielem rycerskiego stowarzyszenia o nazwie „Rudenband” „Obroża Psa Gończego”. Stowarzyszenie powstało 7 sierpnia 1413 r., należeli do niego m.in. książęta Wacław II legnicki, Przemysł opawski, Jan żagański, Konrad Starszy oleśnicki i Konrad Młodszy oleśnicki. Książę Ludwik II był też członkiem założonego przez króla Węgier Zygmunta Luksemburczyka Zakonu Smoka.
Ludwik II słynął ze swej rozrzutności i zamiłowania do przepychu. Jego podróże po Europie, a także wyprawa do Ziemi Świętej skutecznie rujnowały stan finansów księstwa. Na początku października roku 1414, gdy książę przebywał w Norymberdze w orszaku króla węgierskiego Zygmunta Luksemburskiego, postanowił urządzić wielką i wystawną ucztę. Król Zygmunt (przyszły cesarz), chcąc pohamować zapędy Ludwika, zakazał sprzedaży mu drewna (potrzebnego do uruchomienia kuchni) w Norymberdze i całej okolicy. Książę legnicko-brzeski zakupił jednak… kilka wozów orzechów włoskich, których użyto następnie jako opału. Uczta odbyła się, a goście byli niezwykle zadowoleni z przygotowanych potraw.
1414-1418 – Ludwik bierze udział w Soborze w Konstancji, którego głównym celem jest zakończenie wielkiej schizmy zachodniej. (1416-1417) Podróż (w orszaku Zygmunta Luksemburskiego) do Francji i Anglii. W tym czasie na jego życzenie w legnickim zamku podwyższono m.in. wieżę i odnowiono komnatę, którą książę poświęcił św. Jadwidze patronce Piastów i Śląska. Już wówczas bowiem tradycja określała tę wieżę mianem „starego mieszkania św. Jadwigi”, małżonki Henryka Brodatego. (9 IV 1418) Małżeństwo z Elżbietą, córką Fryderyka I Hohenzollerna, elektora brandenburskiego.
W 1418 r. faktyczne objęcie Legnicy (wraz z okręgiem) z nadania Wacława II legnickiego. (18 X) Ludwik potwierdza wszelkie prawa i przywileje Legnicy.
http://www.poczet.com/ludwikii.htm
Jacek Witkowski ZIELONA KOMNATA Wyd. Edytor 2013 Legnica
Opracował – HK
TAJEMNICE PIASTÓW ŚLĄSKICH
TURNIEJOWE TRADYCJE ŚLĄSKA
Henryk IV Probus jako zwycięzca turnieju rycerskiego odbierający z rąk dam zasłużoną nagrodę,
jego zamiłowania znalazły odzwierciedlenie na kartach słynnego Kodeksu – Codex Manesse,
ok. 1320 – 1340. Fot. Wikimedia Commons
Bratanek Bolesława II Rogatki, Henryk IV Prawy (1257-1290) zasłynął jako minnesinger i gorliwy uczestnik turniejów rycerskich
Idea turniejowa na Dolnym Śląsku zapewne pojawiła się wraz z synami Władysława Wygnańca. Bolesław Wysoki uczestniczył w życiu dworu cesarskiego i musiał poznać wszelkie jego uroki (jak opisują to kronikarze, podczas oblężenia Mediolanu w 1162 roku jako jedyny podjął rękawicę i pokonał w pojedynku wyjątkowej postury włoskiego rycerza z Longobardii, czym zdobył wielką rycerską sławę oraz zyskał szacunek i przychylność cesarza Fryderyka Barbarossy). Na Śląsku pierwsza wzmianka na temat turnieju pojawia się w Księdze Henrykowskiej i odnosi do roku 1243 kiedy to książę Bolesław Rogatka „zwoławszy na dzień św. Macieja [24 luty} wielu rycerzy do Lwówka, rozkazał urządzić turniej”. Rozrywka ta była jak najbardziej krytykowana przez duchowieństwo jako zajęcie wiodące do pychy i próżności oraz utraty zdrowia a nawet życia. Dlatego też rycerze postawili księciu zbożny warunek, by uczynił Bogu ofiarę. Ten obiecał klasztorowi w Henrykowie wieś Jaworowice i słowa dotrzymał. Anegdota ta dowodzi, że turnieje nie były zjawiskiem powszednim, a być może nawet dotychczas na Śląsku ich nie organizowano. pewne jest to, że jest to pierwsza znana nam wzmianka o turnieju rycerskim na ziemiach polskich. Co istotne pomysł się spodobał. Kolejni książęta śląscy chętnie organizowali takie zawody – zwłaszcza ci, którzy mieli kontakt z kulturą Zachodu jak Konrad ks. głogowski, Henryk III Biały, Henryk IV Probus czy Ludwik II i Ludwik IV.
Sensacyjne odkrycie szczątków św. Jadwigi Śląskiej
W trzebnickiej bazylice doszło do niecodziennego odkrycia. Przy renowacji sarkofagu św. Jadwigi natrafiono nieoczekiwanie na trumienkę z doczesnymi szczątkami śląskiej księżnej. Grób świętej Jadwigi Śląskiej w Międzynarodowym Sanktuarium w Trzebnicy to cel wielu pielgrzymek z Polski i zagranicy. Jakiś czas temu okazało się, że sarkofag pęka z niewiadomych przyczyn. Rozpoczęto więc prace konserwatorskie w celu poszukiwania przyczyn niszczenia…. kamieniarz odkrył w mniej widocznym miejscu niewielki prostokąt, który odróżniał się od marmurowego podłoża sarkofagu. Kiedy skuł to miejsce, wydobył z niego trumienkę razem z tabliczką. Po przetłumaczeniu okazało się, że ostatni raz otwierano sarkofag w 1764 roku, a w trumnie znajdują się relikwie Jadwigi Śląskiej…
Źródło – Gość Niedzielny – 11 marca 2020 r.
KODEKS LUBIŃSKI (Legenda o św. Jadwidze)
− czternastowieczny rękopis z legendą obrazową o św. Jadwidze Śląskiej spisany po łacinie w 1353 r. z inicjatywy księcia brzeskiego Ludwika I w Lubinie przez zakonnego skrybę Mikołaja Pruzię. Tekst ilustruje 60 miniatur, ukazujących życie świętej. Autorem części ilustrowanej był nieznany z imienia iluminator. Ilustracje Kodeksu lubińskiego są perłą śląskiego malarstwa miniaturowego.
Od lewej: Miniatura z wizerunkiem św. Jadwigi
– Rodzina św. Jadwigi z Legendy Świętej Jadwigi (pośrodku siedzą Jadwiga i Henryk I Brodaty, od lewej stoją:. Gertruda, Agnieszka,
Henryk II Pobożny, Bolesław, na dole siedzą Zofia i Konrad Kędzierzawy
– Papież Klemens IV podczas sprawowania ceremonii kanonizacyjnej księżnej Jadwigi Śląskiej 26 marca
1267 r. w Viterbo
Polskość Śląska
Coraz bardziej oficjalna, rządowa, a może jeszcze bardziej samorządowa wersja historii Śląska
w głęboki cień odsuwa materialny, duchowy i cywilizacyjny wkład Polaków
we wszechstronny jego rozwój. …..
Czytaj więcej
LEGNICKI KANDYDAT NA OŁTARZE
Z inicjatywy Duszpasterstwa Ludzi Pracy ’90 w Legnicy, w 2010 roku powstała propozycja wyniesienia księcia Henryka Pobożnego na ołtarze. Biskup legnicki Zbigniew Kiernikowski, 4 maja 2017 ustanowił ks. prof. Stanisława Araszczuka postulatorem procesu na szczeblu diecezjalnym, po czym Stolica Apostolska 23 czerwca tegoż roku wydała zgodę tzw. Nihil obstat na rozpoczęcie procesu jego beatyfikacji. Odtąd przysługuje mu tytuł Sługi Bożego. Obecnie proces jest na etapie powołania członków Trybunału diecezjalnego, który zajmie się gromadzeniem dokumentacji potrzebnej do wykazania świątobliwości jego życia.